تعاریف
پیشنهاد :[1] آنچه که در راستای رفع یک نیاز یا حل یک مشکل و مسئله به فکر فردی برسد و برای بهرهبرداری و یا کاربردی شدن آن به اطلاع دیگران از جمله مسؤولین رسانده شود.
- (مضمون پیشنهاد میتواند حاوی نوآوری و مطلبی جدید و یا روگرفتی از نظر دیگران باشد.)
نوآوری:[2] ظهور، بروز و نتیجه تفکر یا خلاقیت است که قابلیت ایجاد تغییر مفید یا کاربردی نو در یک عرصه را داشته باشد.
یادآوری: 1- برخی از مصادیق کاربردی بودن: حل مسأله، رفع نیاز، علم و دانش جدید، محصول، خدمات، روش، تولید، نظریه نو، روندهای علمی، مدل، الگو، گفتمان نو، نظریه، اختراع، ایده، فرمول، نقش جدید، رویههای جدید، طراحی، برتری مزیت رقابتی، بهبود موقعیت
2- تغییر شامل بهبود، بهینه سازی، تبدیل، تحول، ابداع ...
3- عرصه شامل علوم انسانی، علوم تجربی، فناوری، کارآفرینی، صنعت ...
ایده:[3] برداشت خلاقانه یا نتیجه نو حاصل از یک دریافت درونی یا تفکر پیرامون یک موضوع ، مسئله یا نیاز است.
یادآوری : ایده می تواند متأثر از حوادث، انباشت تجارب و نگرش های انسانی باشد که به صورت یک جرقه یا فرآیند مستمرذهنی بروز می کند.
نظریه:[4] توصیف، تبیین، تجویز و تفسیر جدید از یک پدیده و مفهوم یا روابط بین دو یا چند پدیده و مفهوم در قالب گزاره یا گزارهها را نظریه گویند.
یادآوری: 1. نظریه امتداد ایده است. 2. نظریهها گاهی در اثر شهود، نبوغ و تخیل نسبتاً نظاممند تولید می شوند(نظریهپردازی) و گاهی در اثر طی یک مسیر و فرآیندی ساخته می شوند(نظریهسازی). 3. برخی از نظریهها قدرت پیشبینی دارند. |
4. در صورتیکه نظریه به صورت مجموعهای از گزارهها باشد یا به صورت نظریهسازی شکل گرفته باشد، بایستی از ویژگیهایی مانند: روشمندی، انسجام و منطق برخوردار باشد.
گفتگو:[5] به هر گونه مباحثه روشمند و منطقی میان دو یا تعداد زیادی از افراد درباره موضوعی خاص با هدف کسب آگاهی از دیدگاههای یکدیگر و رفع سوءتفاهمات، گفتگو اطلاق می شود.
مناظره:[6] به هرگونه مباحثه رو در رو، روشمند و منطقی میان دو صاحبنظر که به گونه ای نقادانه دیدگاهها و نظریات یکدیگر را درباره موضوعی خاصی به چالش می کشند تا در نهایت دیدگاه برتر به نحو مسالمت آمیز تفوق یابد، مناظره گفته می شود.
نقد:[7] به هرگونه تلاش روشمند و منطقی که هدف ازآن ارزیابی و سنجش نقاط ضعف و قوت یک نظریه، مکتب، وضعیت و .. جهت کمک به اصلاح و بهبود آن باشد، نقد اطلاق میگردد.
طرحنامه:[8]مجموعه سؤالهایی است مصوب هیأت حمایت از کرسیهای نقد و نظریهپردازی کشور که شامل نگاه علمی محقق به ارکان ایده، نظریه، نقد و نوآوری است که مبتنی بر دادههای یک کتاب چاپ شده و یا دو مقاله علمی است.
کرسی:[9] کرسیهای علمی منظور جلساتی است که برای دفاع و داوری راجع به یک نظر جدید، چه ایجابی چه سلبی، تحت حمایت کمیته فرادستگاهی و در چار چوب فرآیند مصوب تشکیل میشود.
نظام نظریه پردازی و نوآفرینی علمی:[10] نظامی است پویا و منعطف که به منظور رفع نیازها و استمرار جریان نوآفرینی و شکوفایی خلاقیت ها، به تولید و جمع آوری ایده ها و نظریهها مبادرت نموده و با آماده سازی آنها، امکان پیاده سازی و بکارگیری را فراهم می کند.
انواع کرسیها:
کرسیها به دو دسته تقسیم میگردند:
الف) کرسیهای تخصصی:
به نشستهای علمی اطلاق میشود که صاحبنظران، در چند جلسه، در حضور شورای داوران و کمیته ناقدان، به ارائه مدعیات علمی خود که قبلاً در قالب طرحنامه نظریه، نوآوری یا نقد به دبیرخانه هیأت ارائه کردهاند، میپردازند. این جلسات در قالب پیش اجلاسیه و اجلاسیه و با سه عنوان برگزار میشوند:
- کرسی نظریهپردازی
- کرسی نوآوری
- کرسی نقد
- پیش اجلاسیه و اجلاسیه نهائی:
به جلسهای تخصصی، مرکب از صاحبنظر(طرح)، شورای داوران، کمیته ناقدان و ناظران علمی اطلاق میشود که طبق ضوابط و مقررات برگزاری اجلاسیهها، به نقد و ارزیابی طرحها می پردازند. پیش اجلاسیهها و اجلاسیه نهائی در داعا برگزار میگردد. در پایان دفاعیات صاحبنظر، نسبت به نقدهای مطرح شده، اصلاحاتی توسط شورای داوری مطرح میشود. در صورتی که این اصلاحات، بنیادی نباشد و امکان داوری نهائی و نمره دهی در جلسه آتی فراهم باشد، جلسه بعد با عنوان اجلاسیه نهائی تشکیل خواهد شد و نوع مدعای علمی ﴿نظریه، نوآوری و نقد﴾ و درجه آن ﴿عالی، خوب، متوسط و ضعیف﴾ تعیین میشود و به تناسب درجه، مشمول حمایتهای مصوب خواهند شد. در غیر اینصورت یا طرح رد میشود و یا با انجام اصلاحات لازم، پیش اجلاسیه تکرار میشود.
ب﴾کرسی ترویجی:
نشستی علمی با ارائه متن مکتوب (چاپ شده یا نشده) صاحبنظر برای دفاع از نظر خود یا نظر غیر به همراه نقد ناقد یا ناقدان یا مباحثه علمی دو صاحبنظر رقیب دارای متن مکتوب در مدعای علمی که بدون داوری و بر اساس اخلاق، منطق علمی و آزادی بیان با هدف بسط فرهنگ «گفتگو و نقد»، تقویت فضای عقلانی، ترویج و بررسی دیدگاههای مختلف و گفتمانسازی علمی، توسط مراکز علمی و آموزشی در دو قالب ذیل برگزار میگردد:
- عرضه و نقد دیدگاههای علمی: به نشستی نوآورانه، روشمند و علمی اطلاق میگردد که با هدف تبیین و معرفی نظریه یا مکتب یا ایده یا بینش یا جریان، به ارزیابی و سنجش نقاط ضعف و قوت پرداخته و در نهایت اصلاح و بهبود آن را دنبال میکند.
- مناظره علمی: به مباحثهای رودررو، روشمند و منطقی میان دو صاحبنظر اطلاق میشود که به گونهای نقادانه، دیدگاهها و نظرات یکدیگر را درباره مدعای علمی خاص به چالش میکشند
10،9،8،7،6،5،4،3،2،1 مستخرج از سلسله مباحث وجلسات داخلی دبیرخانه کمیتهی فرادستگاهی. در این جلسات پس از بررسی تعاریف متعدد از منابع گوناگون، تعریفهای فوق صورت گرفته است.