تعاریف

پیشنهاد :[1] آنچه که در راستای رفع یک نیاز یا حل یک مشکل و مسئله به فکر فردی برسد و برای بهره­برداری و یا کاربردی شدن آن به اطلاع دیگران از جمله مسؤولین رسانده شود.

  • (مضمون پیشنهاد می­تواند حاوی نوآوری و مطلبی جدید و یا روگرفتی از نظر دیگران باشد.)

 

نوآوری:[2] ظهور، بروز و نتیجه تفکر یا خلاقیت است که قابلیت ایجاد تغییر مفید یا کاربردی نو در یک عرصه را داشته باشد.

 

   یادآوری:   1- برخی از مصادیق کاربردی بودن: حل مسأله، رفع نیاز، علم و دانش جدید، محصول، خدمات، روش، تولید، نظریه نو، روندهای علمی، مدل، الگو، گفتمان نو، نظریه، اختراع، ایده، فرمول، نقش جدید، رویه­های جدید، طراحی، برتری مزیت رقابتی، بهبود موقعیت

2- تغییر شامل بهبود، بهینه سازی، تبدیل، تحول، ابداع ...

3- عرصه شامل علوم انسانی، علوم تجربی، فناوری،  کارآفرینی، صنعت ...

 

ایده:[3] برداشت خلاقانه یا نتیجه نو حاصل از یک دریافت درونی یا تفکر پیرامون یک موضوع ، مسئله یا نیاز است.

         یادآوری : ایده می تواند متأثر از حوادث، انباشت تجارب و نگرش های انسانی باشد که به صورت یک جرقه   یا فرآیند مستمرذهنی بروز می کند.

 

نظریه:[4] توصیف، تبیین، تجویز و تفسیر جدید از یک پدیده و مفهوم یا روابط بین دو یا چند پدیده و مفهوم در قالب گزاره یا  گزاره­ها  را نظریه گویند.

    یادآوری: 1. نظریه امتداد ایده است.

2. نظریه­ها گاهی در اثر شهود، نبوغ و تخیل نسبتاً نظام­مند تولید می شوند(نظریه­پردازی) و گاهی در اثر طی یک مسیر و فرآیندی ساخته می شوند(نظریه­سازی).

3. برخی از نظریه­ها قدرت پیش­بینی دارند.

4. در صورتی­که نظریه به صورت مجموعه­ای از گزاره­ها باشد یا به صورت نظریه­سازی شکل گرفته باشد، بایستی از ویژگی­هایی مانند: روش­مندی، انسجام و منطق برخوردار باشد.

 

گفتگو:[5] به هر گونه مباحثه روشمند و منطقی میان دو یا تعداد زیادی از افراد درباره موضوعی خاص با هدف کسب آگاهی از دیدگاههای یکدیگر و رفع سوءتفاهمات، گفتگو اطلاق می شود.

 

 

مناظره:[6] به هرگونه مباحثه رو در رو، روشمند و منطقی میان دو صاحبنظر که به گونه ای نقادانه دیدگاهها و نظریات یکدیگر را درباره موضوعی خاصی به چالش می کشند تا در نهایت دیدگاه برتر به نحو مسالمت آمیز تفوق یابد، مناظره گفته    می شود.

 

 

نقد:[7] به هرگونه تلاش روشمند و منطقی که هدف ازآن ارزیابی و سنجش نقاط ضعف و قوت یک نظریه، مکتب، وضعیت و .. جهت کمک به اصلاح و بهبود آن باشد، نقد اطلاق میگردد.

 

 

طرح‌نامه:[8]مجموعه سؤال‌هایی است مصوب هیأت حمایت از کرسی‌های نقد و نظریه‌پردازی کشور که شامل  نگاه علمی محقق به ارکان ایده، نظریه، نقد و نوآوری است که مبتنی بر داده‌های یک کتاب چاپ شده و یا دو مقاله علمی است.

 

کرسی‌:[9] کرسی‌های علمی منظور جلساتی است که برای دفاع و داوری راجع به یک نظر جدید، چه ایجابی چه سلبی، تحت حمایت کمیته فرادستگاهی و در چار چوب فرآیند مصوب تشکیل می‌شود.

 

نظام نظریه پردازی و نوآفرینی علمی:[10] نظامی است پویا و منعطف که به منظور رفع نیازها و استمرار جریان نوآفرینی و شکوفایی  خلاقیت ها، به تولید و جمع­ آوری ایده­ ها و نظریه­ها مبادرت نموده و با آماده سازی آن­ها، امکان پیاده سازی و بکارگیری را فراهم می کند. 

انواع کرسی‌ها:

کرسی‌ها به دو دسته تقسیم می‌گردند:

الف) کرسی‌های تخصصی:

     به نشست‌های علمی اطلاق می‌شود که صاحب‌نظران، در چند جلسه، در حضور شورای داوران و کمیته ناقدان، به ارائه مدعیات علمی خود که قبلاً در قالب طرحنامه نظریه، نوآوری یا نقد به دبیرخانه هیأت ارائه کرده‌اند، می‌پردازند. این جلسات در قالب پیش اجلاسیه و اجلاسیه و با سه عنوان برگزار می‌شوند:

  • کرسی نظریه‌پردازی
  • کرسی نوآوری
  • کرسی نقد

 

  • پیش اجلاسیه و اجلاسیه نهائی:

      به جلسه‌ای تخصصی، مرکب از صاحب‌نظر(طرح)، شورای داوران، کمیته ناقدان و ناظران علمی اطلاق می‌شود که طبق ضوابط و مقررات برگزاری اجلاسیه‌ها، به نقد و ارزیابی طرح‌ها می پردازند.‌ پیش اجلاسیه‌ها و اجلاسیه نهائی در داعا برگزار می‌گردد. در پایان دفاعیات صاحب‌نظر، نسبت به نقدهای مطرح شده، اصلاحاتی توسط شورای داوری مطرح می‌شود. در صورتی که این اصلاحات، بنیادی نباشد و امکان داوری نهائی و نمره دهی در جلسه آتی فراهم باشد، جلسه بعد با عنوان اجلاسیه نهائی تشکیل خواهد شد و نوع مدعای علمی ﴿نظریه، نوآوری و نقد و درجه آن ﴿عالی، خوب، متوسط و ضعیف تعیین می‌شود و به تناسب درجه، مشمول حمایت‌های مصوب خواهند شد. در غیر اینصورت یا طرح رد می‌شود و یا با انجام اصلاحات لازم، پیش اجلاسیه تکرار می‌شود.

بکرسی ترویجی:

  نشستی علمی با ارائه متن مکتوب (چاپ شده یا نشده) صاحب­نظر برای دفاع از نظر خود یا نظر غیر به همراه نقد ناقد یا ناقدان یا مباحثه علمی دو صاحب­نظر رقیب دارای متن مکتوب در مدعای علمی که بدون داوری و بر اساس اخلاق، منطق علمی و آزادی بیان با هدف بسط فرهنگ «گفتگو و نقد»، تقویت فضای عقلانی، ترویج و بررسی دیدگاه­های مختلف و گفتمان­سازی علمی، توسط مراکز علمی و آموزشی در دو قالب ذیل برگزار می­گردد:

  • عرضه و نقد دیدگاه‌های علمی: به نشستی نوآورانه، روشمند و علمی اطلاق می­گردد که با هدف تبیین و معرفی نظریه یا مکتب یا ایده یا بینش یا جریان، به ارزیابی و سنجش نقاط ضعف و قوت پرداخته و در نهایت اصلاح و بهبود آن را دنبال می­کند.
  • مناظره علمی: به مباحثه­ای رودررو، روش­مند و منطقی میان دو صاحب­نظر اطلاق می­شود که به گونه­ای نقادانه، دیدگاه­ها و نظرات یکدیگر را درباره مدعای علمی خاص به چالش می­کشند
 

 

10،9،8،7،6،5،4،3،2،1 مستخرج از سلسله مباحث وجلسات داخلی دبیرخانه کمیته‌ی فرادستگاهی. در این جلسات پس از بررسی تعاریف متعدد از منابع گوناگون، تعریف‌های فوق صورت گرفته است.